Kult Matki Bożej Dobrej Rady


Matka Boza Charlupska
Obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, barokowy, w sukience srebrnej z poł. XVII w.

Matka Boża Dobrej Rady - to tytuł nadany Najświętszej Maryi Pannie w celu podkreślenia jej roli jako pośredniczki i wychowawczyni wypraszającej u Boga oświecenie w trudnych sytuacjach, zwlaszcza wymagających roztropnych decyzji w zyciu duchowym lub działalności apostolskiej. Podstawę kultu MB Dobrej Rady stanowią teksty biblijne z ksiąg mądrościowych zastosowane do Najśw. Maryi Panny, a takze teologiczne uzasadnienia św. Augustyna, św. Anzelam z Canterbury i św. Bernarda z Clairvaux o Matce Bozej jako wszechpośredniczce lask, zwlaszcza darow Ducha Świetego. Na początku naszego wieku papiez Leon XIII wlączyl wezwanie "Matko Dobrej Rady" do Litanii Loretańskiej. Od 1467 r. tytuł jest związany z obrazem Matki Bozej w Genazzano (środkowe Włochy), będącym światowym centrum tego kultu. Obraz - w stylu bizantyjskim, jakby fragment fresku, o rozmiarach 42,5 x 31 cm, przedstawiający popiersie Matki Bozej z Dzieciątkiem na tle łuku teczy, pochodzi prawdopodobnie z okolic Szkodry (połnocna Albania). 25 IV 1467 r. miał sie pojawić na murze kościoła Augustianów-eremitów w Genazzano. Początkowo nazywano go MB Rajską, Przedziwną albo Madonną Albanczykow. Ostatecznie związano z wezwaniem MB Dobrej Rady. Obraz koronował w 1682 r. papież Innocenty XI, a w 1867 r. z okazji 400-lecia objawień ponownie papiez Pius IX. Rozwoj kultu nastąpił pod koniec XVII w. w związku z koronacją obrazu. Liczne kopie i repliki z XVIII i XIX w. rozpowszechniono we Włoszech, Hiszpanii, Belgii, Niemczech, Czechach i Polsce, a takze w Ameryce, Australii i Afryce. Wokół wizerunków słynących łaskami powstawały sanktuaria i ośrodki pielgrzymkowe; zwłaszcza w kościołach Augustianow - eremitow i Kapucynow. MB Dobrej Rady jest główną patronką Albanii. Pod jej wezwaniem jest katedra w Szkodrze, ktorą odwiedził papiez Jan Pawel II podczas swojej wizyty w Albanii. W Polsce - najwcześniejszym śladem kultu M. B. Dobrej Rady jest obraz z XVII w. w kościele św. Jacka w Warszawie; inne wizerunki pochodzą z XIX i XX w., m. in. w kościele św. Katarzyny w Krakowie (kaplica Wegierska). Po II wojnie światowej tytul MB Dobrej Rady nadano niektorym kościołom poprotestanckim na zachodzie i północy Polski. Znaczniejszym miejscem kultu jest nasz kościoł MB Dobrej Rady w Prokocimiu. Święto - na pamiątkę cudownego pojawienia sie obrazu zatwierdził 25 IV 1727 r. papiez Benedykt XIII, a papiez Pius VI przesunął je na 26 IV (z uwagi na uroczystośc św. Marka Ewangelisty obchodzoną 25 IV). Obecnie zewnetrzną uroczystośc obchodzi sie w pierwszą niedzielę po tej dacie. Dla szerzenia kultu MB Dobrej Rady powstawały liczne bractwa i stowarzyszenia, a takze zgromadzenia zakonne. W 1881 r. Jadwiga Zamojska założyla w Paryżu "Stowarzyszenie Chrześcijansko - Społeczne pod opieką MB Dobrej Rady dla kobiet niezamęznych pragnących poświecić sie Bogu i Ojczyźnie". W czasach zaborów, a nastepnie po odzyskaniu niepodległości Stowarzyszenie prowadziło na ziemiach polskich szkoly gospodarcze oraz koła społeczno-religijne. Jedna ze szkół mieściła się w Zakopanem-Kuźnicach. W 1889 r. w Polsce powstalo bractwo - Unia Pobożna MB Dobrej Rady przy klasztorze Augustianek w Krakowie; do 1939 r. liczyło 70 tys. członków z Krakowa i okolic.